Rahman ve Rahim olan hazreti Allah cc adıyla

Sevgili kardeşlerim, daha önce Muhterem Üstadımız ile soru cevaplı yapmış olduğumuz sohbetlerimizi sizler için Ramazan ayına özel oruçla ilgili fıkhi kaideleri yayınlamaya gayret edeceğiz.  

İrfan Meclisi ,

Muhterem Efendim;

Sual: Oruç’ane zaman niyet edeceğiz. Bunun tayin edilmiş bir vakti var mıdır?

Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)

Sevgili kardeşlerim,

İmamı azam Ebu Hanife Hazretlerine göre, ramazan Oruç’u ve nafile oruçlar için niyetin vakti; güneşin batışından başlayarak, gündüzün yarısından biraz öncesine kadar devam eder.

Yalnız, Ramazan Oruç’unun kazası veya bozulmuş bir nafile orucun kazası, kefaret orucu ve mutlak adak oruçları için geceleyin yapılması İmamı Azam Hazretlerine göre şarttır.

En uygun olan ise kardeşlerim sahura kalkılınca yemekten sonra ağızlar güzelce yıkanmalı ve niyet edilmelidir. ₁

Sual:

Muhterem Efendim,

Bir kimse oruçlu iken gözüne damla damlatsa veya merhem sürse ve yahut da gözlerine sürme çekse Oruç’u bozulur mu?

Cevap

Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)

Kıymetli kardeşlerim, bu konuda İmamı Azam Ebu Hanife Hazretleri şöyle buyuruyor;

“Oruçlu olan bir kimse gözlerine ilaç damlata bildiği gibi, merhemde süre bilir. Zira göze damla damlatmak merhem sürmek veya sürme çekmek orucu bozmaz.” ²

Sual ;

Muhterem Efendim,

Bir kimsenin oruçlu iken kulağına su veya ilaç akıtılsa orucu bozulur mu?

Cevap ;

Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.);

Kıymetli kardeşlerim,

İmamı azam Ebu Hanife Hazretlerine göre kulağa damlatılan ilaç orucu bozar. Fakat kulağakaçan su orucu bozmaz.

İmamı Yusuf ve imamı Muhammed’e göre ise, durum farklıdır. Onlar bu konuda şöyle buyuruyorlar;
”Kulağa ilaç veya suyun akıtılması orucu bozmaz. ³

Sual ,

Muhterem Efendim;

Oruçlu iken misvak kullana bilir miyiz?

Cevap;

Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.) ,

Kıymetli kardeşlerim,

Mezhep imamımız İmamı Azam Hazretlerine göre misvak su ile ıslatılmış olsa dahi orucu bozmaz.

Amir bin Rebia (r.a.) :” Ben Allah resulü (s.a.v.)  oruçlu olduğu halde misvakla dişlerini temizlediğini sayamayacağım kadar çok gördüm “demiştir (4)

Onun içindir ki, oruçlu iken ehli irfan misvak kullana bilir. Fakat diş macunu ile dişleri fırçalamak orucu bozar, zira diş macunlarında tatlandırıcı ve buna benzer maddeler içermektedir.

Sual ;

Muhterem Efendim;

Oruçlu iken abdest alıyoruz fakat ağzımızı yıkar iken su boğazımıza kaçtı, bu durumda orucumuzun sıhhatine bir zarar gelir mi?

Cevap ;

Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.);

Kıymetli kardeşlerim,

Bir ehli irfan abdest esnasında ağzına su alırken bilmeden yani unutarak boğazına su kaçırsa kesinlikle orucu bozulmaz.

Fakat İmamı Azam Hazretleri buyuruyor ki; Bir kimse oruçlu olduğunu hatırladığı takdirde, dikkat etmez de boğazına su kaçırırsa orucu bozulur ve kazasıda gerekir.

Onun içindir ki kardeşlerim oruçlu iken abdest aldığımız vakit gusül yaptığımız vakit ağzımızı su ile çalkalar iken biraz daha hassas ve dikkatli olmalıyız. ⁵

Selam ve Dua ile

Dipnotlar

1.     Asrın meselelerine fetvalar/Seyda Muhammed konyevi (k.s.)

2.     Reddül Muhtar

3.     Cevheri /1/182

4.     Buhari Ebu Davud

5.     El Mebsüt: 3/66