Esselamualeyküm
Merhaba sevgili kardeşlerim, irfanmeclisi.com ailesi olarak bu hafta huzurdan yansımalar konulu haftalık sohbetimizin Üçüncüsünü gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Bu imkânı bize lütfeden yüce mevlamıza sonsuz hamd, O’nun habibi, insanlığın iftihar tablosu Efendimiz (s.a.v.) ‘e sonsuz salât ve selam olsun.
İrfanmeclisi.com Ömer Faruk;
Muhterem Efendim;
Bir kimse ihtilam olsa, fakat soğuk sudan başka imkân da yoksa, bu soğuk su ile gusül yaptığı takdirde hasta olma ihtimali varsa, böyle bir durumda bu kimsenin teyemmüm etmesi caiz midir?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.) ;
Sevgili kardeşlerim, bizim mezhebimize göre, yani İmamı Azam hazretlerine göre, bir kimse soğuk su ile gusül yaptığı takdirde öleceğinden veya hastalanacağından korkuyorsa, veyahut suyu ısıtma imkânı bulamamışsa teyemmüm yapabilir.
Fakat buradaki ruhsat, hasta olma ihtimali, ölme ihtimali, bir de hamam parası bulamama ihtimallerindedir. Bu saydığım şartlar oluşmamışsa, o vakit teyemmüm yapması caiz değildir.
Asrı Saadette şöyle bir hadise olmuştur;
İslam ordusu bir sefere çıkmıştı, Allah Resulü (s.a.v.) Efendimiz yoktu. Kış günü idi, şiddetli çatışmalar oldu. Ashaptan yaralananlar olmuştu, birisi başından şiddetli yara almıştı. Savaş biraz sakinleşince, yani akşam, o sahabe Efendimiz uyudu ve uykusunda ihtilam oldu. Uyanınca dedi ki, ben ihtilam olmuşum, yaramda çok derin, havada şiddetli soğuk ne yapayım, gusül edeyim mi, diye sordu. O arada bulunan diğer sahabeler ise, dediler ki kesinlikle yıkanmalısın. Yaralı sahabe soğuk su ile gusletti. Bir müddet sonra ise yarası azdı ve öldü ordu savaş bitince Medine'ye döndü. Savaşta olan hadiseler Allah Resulü (s.a.v.) Efendimize tek tek rapor edildi ve ölen sahabenin durumu anlatıldı. Allah Resulü; Eyvah kardeşinizi öldürmüşsünüz, teyemmüm yapması yeterli olurdu.Buyurdu. (1)
Sevgili kardeşlerim, İslam dini kolaylık dinidir. İbadetlerimizi yaparken, hiç zorda kalmamızı, sıkıntı çekmemizi arzu etmez. Onun için de böyle ruhsatlar vardır.
Burada şunu da söyleyeyim, hastalık veya soğuktan dolayı gusül edemeyip teyemmüm yaptınız, bu zaman içerisinde ki kıldığımız namazları imkân bulunca tekrar kaza edecek miyiz? Diye bir soru aklınıza gelebilir, Hanefi mezhebine göre yani bizde kaza edilmesi gerekmez. (2)
Sual ;
Muhterem Efendim;
Cünüp olan bir kimsenin tıraş olması veya tırnaklarını kesmesi dinimizce caiz midir ?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.);
Sevgili kardeşlerim;
İmamı Azam Ebu Hanife Hazretlerine göre, cünüp olan bir kimsenin gusül abdesti almadan tırnaklarını kesmesi, tıraş olması, mekruhtur.
Zira bu konuda Hüccet-ül İslam, İmamı Gazali (r.a.) hazretleri ihyayı ulumiddin isimli eserinde şöyle buyuruyor;
“Cünüp olan kimsenin tırnak kesmesi, traş olması, etek ve koltuk altı temizliği yapması, kan aldırması veya vücudundan herhangi bir parça aldırması uygun değildir. Zira ahirette bütün vücut geri döndürüleceğinden, yıkanmadan kesilen veya tıraş olunan şeynde pis olarak geri dönecektir. Denildiğine göre kesilen her parça, niçin cünüp bırakıldığını sorar.(3)
Onun içindir ki kardeşlerim, cünüp olan kimsenin önce gusül ettikten sonra etek tıraşı, koltuk altı temizliği, veyahut tırnak kesmek gibi temizlilerini yapması daha uygundur. Zira kıyamet cünüp iken kesilen tırnakların veya diğer bedensel temizliklerin, bizi niçin cünüp iken kestin diye, şikâyetçi olacağını Efendimiz (s.a.v.)bildiriyor.
Sual:
Muhterem Efendim ;
Bazı kardeşlerimizin göz rahatsızlığından dolayı gözlerine lens takıyorlar, bu gözlere takılan lensler gusül abdestine mani midir?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim ;
Dört hak mezhebimize göre, abdestte veya gusülde gözleri yıkamak lazım gelmediğinden, gözlere takılan lensler ne abdeste, ne de gusle mani değildir. Dinen hiçbir sakıncası yoktur, guslede abdeste de mani değildir.
Sual;
Muhterem Efendim ;
Hanım kardeşlerimizden gelen bir suali arz etmek istiyorum. Tırnaklara sürülen oje abdeste veya gusle manimidir?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim ;
Tırnak üzerine sürülen oje, tırnak üzerinde tabaka oluşturduğundan dolayı imamı azam hazretlerine göre gusül abdestine ve normal abdeste manidir. Onun içindir ki gusül abdesti veya hayız dan temizlenmek isteyen bir bayan evvela tırnağında ki o ojeleri temizlemeli, ondan sonra gusül abdesti yapmalıdır. Eğer tırnağında ki ojeleri temizlemez ise, guslü veya abdesti sahih olmaz . Kısacası kardeşlerim oje guslede abdest ede manidir.
Sual:
Muhterem Efendim ;
Bir kimse otobüste veya trende koltukta oturduğu yerde uyusa abdesti bozulur mu?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim ;
İmamı Azam Ebu Hanife hazretlerine göre otururken veya bir şeye dayanarak, uyuyan kimsenin abdesti hiçbir surette bozulmaz. Zira vücut ağırlığı makatının üzerine baskı uygulamaktadır, onun için de abdesti asla bozulmaz yolculuk esnasında da durum böyledir, koltukta oturduğundan dolayı, abdesti bozulmaz. Yalnız yollar bozuk ise ve otobüs de sarsıntı yapıyorsa ve oturduğu koltukta esneme oluyorsa o vakit abdest bozulur.
Sual;
Muhterem Efendim ;
Son zaman yapılan birçok binalarda tuvalet ve lavabo aynı ortamda (yerde) bulunmaktadır. Bu nedenle tuvalette abdest almamızın mahsuru var mıdır ?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim ;
Son zamanlarda yapılan binalarda bu konuda biraz ihmallerin olduğu görmekteyiz. Bu konuda İmam-ı Azam Hazretlerine göre, başka bir yerde abdest alma imkânı mevcut değil ise, tuvalette abdest almak mekruhtur. Kardeşlerim, tuvalet gibi yerlerde abdest alınmasının hoş görülmemesinin sebebi şundan dolaydır, bu gibi yerlerde abdestin olmayacağından dolayı değil, abdest alır iken abdest suyunun sıçrayarak yere düşmesi ve bu vesile ile üzerimize pislik sıçraması endişesindendir.
Bir başka sakınca ise, tuvalet gibi yerlerde yüce Allah'ın adının anılmasının uygun olmadığındandır. Zira pis mekânlarda Allah (cc) adı anılmaz Kur’an okunmaz.
Sual ;
Muhterem Efendim;
Abdestli iken gözden akan yaş abdesti bozar mı?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim ;
Eğer gözümüzde bir hastalık yoksa, hangi durum veya sebep olursa olsun, gözlerden akan yaş abdesti bozmaz.
Fakat bu konuda imamı Azam hazretlerinin görüşüne göre, gözdeki bir hastalıktan dolayı gözde ki iltihabın akması abdesti bozar.
Sual;
Muhterem Efendim ;
Bazı kardeşlerimiz şöyle sual ediyorlar, yapışkan bir maddenin vücudumuzdaki deri üzerinde bulunması halinde aldığımız abdest sahih midir?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.) ;
Sevgili kardeşlerim ;
İmamı Azam hazretlerine göre, abdest azalarından her hangi birinin üzerinde, suyun deriye ulaşmasına engel olan bir madde bulunursa alınan abdest sahih değildir.
Mesela, hamur hanede çalışan bir kardeşimizin, tırnak altlarına giren ve kuruyan hamur parçaları veya boyacı bir kardeşimizin eline, koluna veya yüzüne sıçrayan yağlı boya, veyahut kadınların elinde veya ayak tırnaklarında bulunan ojeler, bir de yağ çeşitleri bütün bu saydığım maddeler, tamamen temizlenmedikçe alınan abdest sahih değildir. Yalnız boyacı veya tamirci bir kardeşimiz kullandığı boya veya yağlar, bunların hemen çıkması mümkün değilse o vakit iyice ovalar abdestini öyle alır.
Sual;
Muhterem Efendim ;
Son zamanlarda moda olan tüy dökücü krem bunlar ile kasık altı tüylerini temizlemek yani tüy dökücü krem kullanmak dinimizce caiz midir?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim ;
İbni Abidin Redd’ül muhtar isimli eserinde bu konuyu şu şekilde açıklıyor;
“Tıbben insan sağlığına zarar vermeyen kremlerle koltuk altı veya kasıkları temizlemenin bir mahsuru yoktur.(4)
Fakat, bu konuda ki tavsiye edilen görüş şudur. Eğer, imkân varsa koltuk altını yolmak, kasıkları da tıraş etmek en uygun olanıdır. Efendimiz (s.a.v.) bir hadisi şeriflerinde şöyle buyuruyor ;
“ Fıtrat beştir;
1-Sünnet olmak
2- Etek traşı olmak
3- Bıyığı kesmek
4- Tırnakları kesmek
5- Koltuk altını yolmak (5)
Sual;
Muhterem Efendim ;
Avret mahallini tıraş edilmesinin süresi kaç gündür. ?
Hizmetkâr Hoca Efendi (k.s.)
Sevgili kardeşlerim;
Birçok fetva kitabında bu konu şu şekilde izah edilmektedir. Koltuk altının yolunması ve kasık tüylerinin tıraş edilmesi en az haftada bir yapılması, en fazla ise müddet olarak da kırk günü geçmemesidir. Kardeşlerim, kırk günden fazla etek tıraşı olmamak, koltuk altını temizlememek, mekruhtur. Zira Hazreti Enes bin Malik (r.a.) dan gelen bir Hadisi Şerifte Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyuruyor;
“Allah resulü (s.a.v.) bize, bıyığı kısaltmak, tırnakları kesmek, etek tıraşı ve koltuk altını yolmayı kırk günden fazla terk etmemekle vakitlendirdi. (6)
İrfanmeclisi.com Ömer Faruk;
Muhterem Efendim;
Bizlere vakit ayırdığınız için zatı âlinize teşekkür eder, sıhhat ve afiyetler dileriz.
Kardeşlerim, bu hafta ki Huzurdan Yansımalar konulu sohbet köşemizde muhterem büyüğümüz. Hizmetkâr Hoca Efendimizi konuk ettik. Kendisinden istifade etme imkânı bulduk. Sizlerin de istifade etmesi için irfanmeclisi.com sitemizde yayınlıyoruz. İstifade etmeniz ümidi ile başka bir huzurdan yansımalar sohbetinde buluşmak ümidi ile kalın sağlıcakla.
Dipnotlar
1- El Esabe İbni Hacer
2- El Fıkhul İslami ve Edilletuhi
3- İhyayı Ulumiddin : İmamı Gazali (r.a.)
4- ibni Abidin Reddul Muhtar
5- Tirmizi, Müslim, Nesai
